ΚΟΝΔΥΛΩΜΑΤA
Τα κονδυλώματα είναι ιογενής λοίμωξη του δέρματος και των βλεννογόνων, που οφείλεται στο ιό HPV.Υπάρχουν πάνω από 200 στελέχη του ιού, και 40 από αυτά προσβάλουν την πρωκτογεννητικη περιοχή και κάποια από τα οποία μπορεί να προκαλέσουν καρκίνο.
Τα στελέχη HPV 16,18,31,33,35,39,45,51-59 και 68 είναι αυτά που σε μεγάλοποσοστό ευθύνονται για την ανάπτυξη καρκίνου της μήτρας(100%),πρωκτού(95%),,κόλπου(65%), αιδοίου(50%) και πέους(35%).
Η HPV λοίμωξη έχει ευρύτατη διασπορά στο γενικό πληθυσμό και είναι το συχνότερο σεξουαλικώς μεταδιδόμενο νόσημα (ΣΜΝ).
Tα κονδυλώματα εμφανίζονται συνήθως σε άτομα ηλικίας 18-35 ετών. Παράγοντες κινδύνου για την εμφάνιση κονδυλωμάτων είναι το κάπνισμα, ο μεγαλύτερος αριθμός σεξουαλικών συντρόφων και η έναρξη της σεξουαλικής ζωής σε μικρότερη ηλικία.
Μορφολογικά, είναι μικρές προεξοχές του δέρματος, συνήθως σαν κρεατοελιές («οξυτενή κονδυλώματα»-
100% καλοήθη) ή σάν ανάγλυφες ελιές και έχουν χροιά στο χρώμα του δέρματος ή καφέ(επίσης,σε μεγάλο βαθμό,
καλοήθη). Γενικά είναι ασυμπτωματικά.
Συνήθως παράλληλα με τις ορατές βλάβες υπάρχουν πάντα και υποκλινικές βλάβες δηλ. βλάβες που δέν φαίνονται με γυμνό μάτι αλλα μόνο με μικροσκόπιο ή κολποσκόπηση.Σημαντική βοήθεια στη διάγνωση μιάς υποκλινικής μόλυνσης προσφέρει η ανίχνευση του DNA του ιού με υβριδισμό που συγχρόνως μας πληροφορεί για
τον τύπο του HPV.
Η μεγάλη πλειοψηφεία των νέων γυναικών μολύνεται σήμερα απο κάποιους HPV,ακόμα και ογκογόνους.Οι πιο πολλές απο αυτές τις μολύνσεις μένουν στο στάδιο της λανθάνουσας μόλυνσης,που δέν είναι δηλ.ορατές.Σε πολύ μικρό ποσοστό αυτών των ατόμων θα υπάρξει καρκινογένεση.Παρόλαυτά χρειάζεται να γίνεται ένας έλεγχος ρουτίνας του γυναικείου πληθυσμού για ανίχνευση προκαρκινικών αλλοιώσεων στον τράχηλο της μήτρας.
Εντοπίζονται συνήθως στη γεννητική περιοχή (γεννητικά όργανα, εφήβαιο, πρωκτό, μηρο-βουβωνικές περιοχές) και μπορεί να προσβάλλουν άνδρες και γυναίκες με την άμεση σωματική επαφή.
Είναι αυτομεταδόσιμα και ετερομεταδόσιμα, αλλά η μεταδοτικότητα έχει σχέση με τη γενετική προδιάθεση του ατόμου απέναντι στον ιό και την άμυνα του οργανισμού (άτομα με κακό τρόπο ζωής,άγχος,ασθένειες,πλημμελή διατροφή,κάπνισμα κ.λπ. είναι περισσότερο επιρρεπή). Η προφύλαξη επομένως συνίσταται στην καλή άμυνα του οργανισμού και στη χρήση προφυλακτικού εν μέρει, καθόσον προστατεύονται μόνο οι περιοχές που έρχονται σε επαφή με το προφυλακτικό.
Η υψηλή μεταδοτικότητα και η χρονιότητα είναι τα βασικά χαρακτηριστικά τους.
Το 80% των σεξουαλικώς ενεργών ενήλικων θα έχουν μια κάποια επαφή HPV λοίμωξης στη ζωή τους.
Η διάγνωση γίνεται με κλινική εξέταση διά γυμνού οφθαλμού, ενώ στις γυναίκες επιπλέον με Pap-test και με HPV-test.Οι υποτροπές είναι το βασικό πρόβλημα της πάθησης.Οφείλονται σε ελλιπή θεραπεία,ελλιπή παρακολούθηση είτε σε επαναμόλυνση.
Ειδική και μόνιμη θεραπεία για την HPV-μόλυνση δεν υπάρχει. Στην αγορά το τελευταίο εμβόλιο (εννιαδύναμο) κυκλοφόρησε το 2015 και προστατεύει από τους τύπους 6,11,16,18,31,33,42,52 & 58 που είναι οι κυρίως ογκογόνοι. Το εμβόλιο χρησιμοποιείται μόνο για προφύλαξη από λοιμώξεις με τους ιούς HPV. Δεν έχει επίδραση σε ενεργείς HPV ή σε εγκατεστημένη κλινική νόσο. Παρέχουν μεγάλης διάρκειας προστασία (10-15 έτη). Θεωρείται ασφαλές και γίνεται σε τρείς ενδομυϊκές ενέσεις, εντός εξαμήνου. Χορηγείται από την ηλικία των 9 ετών σε αγόρια και κορίτσια και μέχρι την ηλικία των 18 ετών καλύπτεται από τα ασφαλιστικά ταμεία. 'Άτομα με ανοσοανεπάρκεια και άνδρες ομοφυλόφυλοι λαμβάνουν το εμβόλιο από τα ασφαλιστικά ταμεία μέχρι και την ηλικία των 26 ετών. Στην ηλικία άνω των 26 ετών το εμβόλιο προφυλάσσει από νέες μολύνσεις και από την εμφάνιση κονδυλωμάτων που οφείλονται στους συχνούς και επικίνδυνους τύπους HPV. Σε ηλικίες άνω των 26 ετών ο εμβολιασμός συνιστάται συχνά σε περίπτωση πρωκτικής επαφής, ανοσοκαταστολής ή μόλυνσης με τον ιό HIV.
Πολύ σημαντικό στη θεραπεία είναι να θεραπεύονται ακόμη και οι υποκλινικές βλάβες που δέν φαίνονται με γυμνό μάτι αλλά μόνο με μεγεθυντικό φακό! Εφόσον υπάρχει σταθερή σχέση πρέπει να εξασφαλίζεται η αποθεραπεία και των δύο πλευρών για να μήν επαναμολύνονται ο ένας απο τον άλλον.
Η αντιμετώπιση των κονδυλωμάτων γίνεται είτε με τοπικά φάρμακα, είτε με επεμβατικές μεθόδους (κρυοπηξία, διαθερμοπηξία, laser).